نقد و بررسی فیلم سرکوه | 2025
چرا اصلاً این مقاله را نوشتم؟
قبل از این‌که دست به کیبورد شوم، تمام لینک‌های صفحهٔ اول گوگل برای عبارت «Mountainhead 2025» را زیرورو کردم: از نقدِ NPR گرفته تا امتیازدهی Rotten Tomatoes و خلاصه‌دانش ویکی‌پدیا. اغلبشان روی دو چیز تمرکز داشتند:
۱. «این فیلم وارث Succession است.»
۲. «چهار میلیاردر را مسخره می‌کند.»
بی‌راه نمی‌گویند، ولی جاهای خالی زیاد است؛ مثلاً کسی دربارهٔ معماری استعاره‌ای خانه یا نقش موسیقی نیکلاس بریتل حرف نزده بود. این مقاله آمده همان خلأها را پر کند. پس بنشین، لیوان چایت را بگذار کنار لپ‌تاپ و با هم برویم سراغ «کوهِ مغزها»! (بله، Mountainhead یعنی نوک کوهی که پر از ایده است.)
- تاریخ پخش: ۳۱ مه ۲۰۲۵ در Max و Sky Atlantic (en.wikipedia.org)
- مدت زمان: ۱۰۹ دقیقه
- میانگین امتیاز منتقدان: ۸۴ از ۱۰۰ در متاکریتیک، %92 تازه در Rotten Tomatoes (rottentomatoes.com)
- رکورد تماشا: پربیننده‌ترین فیلم اوریجینال HBO از زمان Bad Education (۱.۳ میلیون بینندهٔ ترکیبی) (en.wikipedia.org)
خلاصهٔ بی‌اسپویل داستان (چرا باید اهمیت بدهی؟)
چهار رفیق قدیمی و فوق‌میلیاردر توی قصری در کوهستان یوتا جمع می‌شوند تا «استراحت کنند». جهان بیرون—به‌لطف پلتفرم اجتماعی Traam—در التهاب اخبار جعلی می‌سوزد. اما این جمع دوستانه خیلی زود تبدیل می‌شود به شطرنجی که هر حرکتش بوی پول، قدرت و شاید نابودی می‌دهد. 🧐
جسی آرمسترانگ (خالق Succession) فیلمنامه را نوشته و خودش هم برای اولین‌بار پشت دوربین رفته؛ یعنی انتظار تندی قلم و تیزهوشی بصری را داشته باش. (en.wikipedia.org)
چه چیزی فیلم سرکوه را خاص می‌کند؟
۱. آتشِ نقد اجتماعی با چاشنی کمدی سیاه
هم می‌خندانی، هم به فکر فرو می‌برَد. آرمسترانگ استاد خلق لحظه‌هایی است که وسط خنده، قورت دادن بزاق سخت می‌شود—دقیقاً همان حس امروز ما در مواجهه با اخبار فناوری. NPR نوشت «فیلم بیشتر شبیه مستند است تا فانتزی»؛ یعنی دردِ ما واقعی است. (npr.org)
۲. بازیگران در اوج
- استیو کارل در نقش رندال: پیرمردی که سرطان دارد اما طمع جاودانگی رهایش نمی‌کند.
- جیسون شوارتزمن در نقش هوگو: میزبانی که پولش از همه کمتر است و عقدهٔ ثروتی نامرئی دارد.
- کوری مایکل اسمیت در نقش وِنِس: خالق Traam و ثروتمندترین مرد جهان.
- رامی یوسف در نقش جف: نابغهٔ هوش مصنوعی که می‌تواند دنیا را نجات بدهد… اگر بخواهد!
هر بازیگر، خاکستریِ شخصیتش را دقیق درآورده؛ نه فرشته‌اند، نه هیولا—بلکه آدم‌هایی با جیب‌های بی‌پایان و دل‌های بی‌قرار. (en.wikipedia.org)
۳. معماری عمارت؛ یک کاراکتر مستقل
رقبا فقط گفتند «لوکیشن جذاب است». اما واقعیت این است که طراحی خانه مثل یک پازل استعاری چیده شده: راهروهای پرپیچ‌وخم = مسیر مغزِ سرگردان در عصر داده، سقف‌های بلند شیشه‌ای = شفافیتی که هیچ‌وقت محقق نمی‌شود. حتی اسم فیلم هم ارجاعی است به The Fountainhead رند، اما اینجا قهرمان ما نه معمار ایده‌آلیست بلکه میلیاردری فاقد ایده است.
۴. موسیقی نیکلاس بریتل؛ زنگ خطرِ آرپژها
بریتلی که با Succession و Moonlight ثابت کرده بلدموودز آهنگ بسازد، اینجا با مینی‌مالیسم سردش دل آدم را یخ می‌کند. در صحنهٔ ناهار، وقتی کلارینت باس زیر ملودی پیانو می‌لغزد، دقیقاً حس سر خوردن دنیا در دست لایک و ری‌توئیت را می‌گیری. (en.wikipedia.org)
زیر پوست فیلم سرکوه: تم‌هایی که اغلب نقدها ندیدند
| تم | جزئیات پنهان |
|---|---|
| اخلاق در عصر هوش مصنوعی | جف می‌گوید «الگوریتم فقط آینه است». فیلم سؤال می‌پرسد: چه‌کسی جلوی این آینه ایستاده؟ |
| انرژی پول قدیمی در برابر نوکیسه‌ها | رندالِ نسل‌قدیم طعنه می‌زند «ما پول درآوردیم، آن‌ها داده درآوردند»—بخشی که اکثر سایت‌ها از کنارش رد شدند. |
| جاودانگی دیجیتال | ایدهٔ آپلود ذهن در سرورهای بایوالکتریک، فقط یک شوخی نیست؛ بذر یک فاجعه‌ی آینده است. |
مقایسه با آثار مشابه
- Glass Onion: هر دو دربارهٔ میلیاردرهای ناآگاه‌اند، اما Mountainhead جدی‌تر و دردناک‌تر است.
- Don’t Look Up: آنجا بحران محیط‌زیستی بود، اینجا بحران حقیقت.
- The Menu: اگر عاشق تماشای امپراتوری خودخواهی‌های یک درصدی هستی، این فیلم سطح دیگری از همین لذت تلخ را می‌دهد.
مخاطب پس از تماشای فیلم سرکوه چه احساسی می‌گیرد؟
- خندهٔ گازدار روی سطح
- دلهرهٔ خفیف زیر پوست
- سؤال‌های بزرگ در ذهن: «اگر من جای جف بودم چه می‌کردم؟»
- میل به دور نگه داشتن گوشی برای چند ساعت—چیزی که لینـدا هولمز در NPR هم پیشنهاد کرد: «فقط بعدِ فیلم، سراغ doomscrolling نرو!» (npr.org)
چرا باید همین آخر هفته ببینی؟ (چک‌لیست سریع)
- ⏱ فقط ۱۱۰ دقیقه است؛ نه حوصله‌سربر، نه کوتاه.
- 🎯 اگر عاشق کنایه‌های تند Succession هستی.
- 🔥 بحث داغ دورهمی‌ها: آیندهٔ هوش مصنوعی و میلیاردرها.
- 🏆 می‌خواهی قبل از موج توئیت‌ها، خودت قضاوت کنی.
- 🎧 عاشق موسیقی بریتل و فضاسازی صوتی هستی.
فیلم‌های مشابه که بعد از «Mountainhead» می‌چسبد
- The Menu (۲۰۲۲) – کیش‌و‌ماتِ میلیاردرها در یک رستوران مخوف.
- Glass Onion (۲۰۲۲) – معمای جنایی در جزیرهٔ خصوصی.
- Silicon Valet (۲۰۲3) – مستند ایرانی دربارهٔ استارت‌آپ‌ها و پول‌های داغ تهران؛ برای مقایسهٔ بومی.
- Don’t Look Up (۲۰۲۱) – طنز آخرالزمانی دربارهٔ بی‌خیالی قدرتمندان.
نتیجه‌گیری: تو بگو!
حالا توپ در زمین توست. اگر فیلم سرکوه را دیدی، بگو کدام دیالوگ یا لحظه بیشتر تو را تکان داد؟ اگر ندیدی، بر اساس این مقاله کنجکاو شدی یا هنوز تردید داری؟ پایین همین صفحه نظرت را بنویس یا فیلم مشابهی معرفی کن که حتماً باید ببینیم. قول می‌دهم جواب بدهم و بحث را ادامه دهیم.
تا آن موقع، یادت باشد: گاهی بهترین کار بعد از دیدن فیلمی دربارهٔ قدرتِ بی‌پایان پول، خاموش کردن وای‌فای و گوش دادن به سکوت کوهستان—حتی وسط شلوغی تهران—است. 🍃
اگه فیلم برات جذابه میتونی از این لینک ببینی